ИХТИСОЛХО, АФОРИЗМХО ВА ИЗХОРОТХО БО МАЪНИЯТ

Ҳар як калима дар забони русӣ, ҳатто хурдтарин ва ноаёнтарин, баъзан метавонад хеле муҳим ва комилан ивазнашаванда бошад, масалан, дар ин сайти pandastatus.ru. Аммо мавридҳое мешавад, ки ҳатто вожаҳои хеле муҳиму зарурӣ якбора кӯҳна мешаванд ва баъзан моро ба ташвиш меандозанд, ки мехоҳем биравем, то нашунавем.

Инҳоянд чанде аз ин калимаҳо: хуб, бад, роҳбарӣ, роҳбарӣ, мушоҳида, аммо иқтибосҳо аз нутқҳое, ки дар онҳо ин калимаҳо ҳамчун қаҳрамон амал мекунанд:

1. «Цирк хуб буд. Лилипутхо нагз бозй карданд, акробатхо нагз баромад карданд. Ба мо бештар аз ҳама сагҳои таълимдида писанд омад, онҳо чунон хуб меҷаҳиданд ва чунон хандаовар мерақсиданд, ки мо аз таҳти дил хандидем. Хуб мешуд, ки онхоро дар мактаби мо барои бачагон нишон дихем. Хабари бад ин аст, ки сирк вентилятсияи бад дорад ва бисёр одамон қабзияти худро бад ҳис мекунанд. Аз он чое, ки мо нишастаем, дидан хам душвор буд. Хамаи ин хуб мебуд, ки дар газетаи махаллй кайд карда, рохбарияти циркро барои бад ташкил кардани спектакль танкид мекардем.

2. «Мо бо автобус ба Петродворец рафтем. Мо муддати хеле дароз мошинро ронда, дар ниҳоят ба он ҷо расидем, мо фавран ба омӯхтани боғ шурӯъ кардем. Аввал фаввора, баъд Монплазер. Баъд онхо ба обхои халичи Финляндия, ба киштихо аз назар гузаронда, гастрольро бо тамошои Касри Петергофи Калон анчом доданд. Мо бо қатора ба Санкт-Петербург рафтем ва назар ба автобус хеле тезтар ва беҳтар сафар кардем. Аммо вақте ки мо ба хона расидем, ҳама хеле хаста ва гурусна буданд.»

Дар бораи мисолҳои дар боло овардашуда чӣ ҷолиб аст? Сахт хуб, бад, рондан, сафар кардан, дидан, омӯхтан.

Аммо агар ровиён сухани худро гуногунранг мекарданд, ин кадар борик намешуд. Масалан, дар бораи хунарнамоии артистони цирк на танхо суханони нек гуфтан мумкин буд, балки ба таври равшан, ифоданок, нозук, дурахшон ва дилрабоона низ гуфтан мумкин буд.

Ва фаввораҳои зебо ва ансамбльҳои меъмории Петродворец ҳақ доранд, ки на танҳо тамошо кунанд, балки ба ҳайрат оянд, тамошо кунанд. Худи сафар ба ин канори бениҳоят зебои Санкт-Петербург бе такрори дилгиркунандаи калимаҳо ҷолибтар ва ҷолибтар менамуд. Рафтем, рафтем, расидем.

Шоирон ва нависандагони рус — устодони каломи бадей аз такрори калимаю иборахои якхела худдорй мекарданд. Аз ин сабаб, суханрониаш ҳамеша дақиқ ва гуногунранг буд. Кадом вожаи воқеан маъмул ва зуд-зуд истифодашаванда бояд бигӯяд, аммо Н.Воголь то чӣ андоза моҳирона ва нозук онро истифода бурда, Чичиковро ҳаҷвӣ тавсиф мекунад:

«Навомадагон ба гунае медонист, ки чӣ гуна худро пайдо кунад ва як машхури ботаҷриба нишон диҳад. Х,ар сУхбат, вай хамеша чй тавр давом додани онро медонист: хох фермаи зотпарварй бошад, дар бораи зотпарварй гап мезад; Хох дар бораи сагхои хуб харф мезаданд ва баъд у эродхои хеле асоснок кард; Новобаста аз он ки онҳо тафтишоти Палатаи давлатиро тафсир карданд, ӯ шаҳодат дод, ки ӯ аз баъзе найрангҳои ҳуқуқӣ низ огоҳ аст; Оё дар бораи бозии билярд сухан мерафт — ва ӯ бозии билярдро аз даст надодааст.